Rüzgar Tribünü

Rüzgar Türbini Bileşenleri

Bir rüzgar türbini şu parçalardan oluşur: Pervane kanatları, kanatları rüzgara karşı çeviren kızak, sistemi rüzgar yüksekliğine yükselten kule, aktarma organları ve jeneratör.

Aktarma organlarını imal etmenin en kolay yolu, “doğrudan tahrikli” (ing: direct drive, ed.) olacak şekilde jeneratörü pervanenin tam arkasına monte etmektir. Böylece karmaşık dişli mekanizmalarıyla enerjiyi yere aktarmaya gerek kalmayacak ve türbinin hem yapımı hem bakımı kolaylaşacaktır.

Plan

Rüzgar enerjisinin popüler hale gelmesiyle kendi rüzgar türbininizi yapmak için gerekli planları internette ücretsiz bile bulmak artık mümkün. Hatta YouTube’da yapım sürecini detaylarıyla anlatan öğretici videolar bile bulabilirsiniz. Bütün bunların hepsi bir tık ötede, bu makaleyi okuduktan sonra konuyu daha fazla araştırma isteği duyarsanız, işiniz hiç de zor değil!

Bunların dışında, daha ayrıntılı yapım planlarını düşük fiyatlara bulmanız da mümkün. Bu planları takip etmek ve uygulamak daha kolay olabileceği gibi daha zor da olabilir.

Burada detaylı bilgi vermek yerine, asıl aktarmaya çalıştığımız fikir şu: Bu büyük bir devlet sırrı değil, rüzgar enerjisi yıllardır kullanımda olan bir teknoloji ve uygulaması için gerekli bilgilere ulaşmak el yakmıyor.

 

Aletler

Kendi rüzgar türbininizi yapmak için doğal olarak birkaç alet gerekli. Kıl testere, küçük bir taşlama makinesi, lokma anahtarları ve lokmalar, tornavidalar, zımpara kağıdı ve keskin bir bıçak işinizi görecektir. Makine yağı bulundurmanız da şart olmasa bile faydalı olur.

 

Pervane kanatları

Aslında pervane kanatlarını tahtadan yapmak mümkün, ama bu hem gerekenden çok daha zahmetli, hem de tahtanın plastikten ağır olması bir dezavantaj. Öte yandan tahta kanatların kullanım ömrü uzun olduğundan, oymacılık beceriniz de varsa tercihinizi o yönde kullanabilirsiniz.

Daha kolay bir yaklaşım ise 15 santimetrelik ABS boru kullanmak. Kavisli olduğundan sadece keserek gerekli kanat şeklini elde edebilirsiniz. Her boru parçasından dört kanat çıkar ve türbin başına üç kanat gerektiğinden, üç “boy” boruyla dört türbin yapabilirsiniz.

“Boy”un uzunluğu kullandığınız plana göre değişebilir, ama türbinin bütün kanatları aynı uzunlukta olduğu sürece işleyişini değiştirmez. Yaklaşık olarak 1 metrelik bir uzunluk verimli şekilde rüzgarı yakalar.

 

Jeneratör

Jeneratör, pervanenin arkasında konumlandırılır ve pervane kanatlarıyla aynı mile bağlanır.

Burada dikkat etmeniz gereken şey, basit bir doğrudan tahrik sistemine dayandığından dolayı genelde kullanılan ticari jeneratörlerin bu tasarımda uygun olmadığı. Bu jeneratörler genellikle yüksek devirde dönecek şekilde tasarlanmıştır ve pervanenin dönüş hareketi jeneratöre vites sistemleriyle hızlandırarak aktarılır.

Doğrudan tahrikli türbinde ise jeneratör pervaneyle aynı hızda döner.

Aslında jeneratör, bir elektrik motorunun tersine çalıştırılmasından ibarettir, iki cihaz da aynı prensiple çalışır. Motor elektrik girdisini harekete, jeneratör de hareket girdisini elektriğe dönüştürür. Hangi yönde çalışırsa çalışsın prensip aynıdır.

Bu, bir elektrik motorunu jeneratör olarak kullanabilirsiniz demektir. Sadece belli özelliklere sahip sabit mıknatıslı bir motor bulmanız yeterli.

Uygulamada ihtiyacımız olan düşük devirli ve yüksek voltajlı bir motordur, böylece rüzgarın üretebildiği düşük dönme hızlarından mümkün olduğunca yüksek voltaj üretir. Yüksek voltajla düşük devir elde ettiği için verimsiz olarak görülebilecek böyle bir motor, tam da bu özelliğinden dolayı jeneratör için en iyi seçimdir.

 

Kendi rüzgar türbininizi yapmak çok zor değil ama yine de bir miktar bilgi ve beceri birikimine ihtiyacınız var. Pervane kanatlarını ve milini imal etmenin yanında, jeneratörü elektrik üretim sistemi için gerekli teçhizata bağlamanız gerekli. Üretim sistemi kolay bir bağlantıyla elektrik şebekesine dahil olup faturanızı azaltabileceği gibi, daha karmaşık ve daha pahalı bir seçeneklerle şebekeden tamamen bağımsız da olabilir.

Ek olarak, türbininizi taşıyacak olan kulenin sabitlenmesi için beton dökmeniz veya aynı sağlamlıkta başka bir yöntem bulmanız gerekli.

Ama tasarım karmaşık değil ve gereken bilgi ve beceri birikimine ulaşmak göründüğünden daha kolay. Yapım sürecinin elektrikle ilgili kısmı karmaşık elektronik devreler değil, basit kablolama işlemleri içeriyor. Sonunda hepsini kendiniz yapmamaya karar verseniz bile, yaptığınız kısımlar ölçüsünde tasarruf edersiniz.

 

Rüzgar enerjisinin avantajları nelerdir?